نمی از یم دریای باقری/ برای شناخت زندگی امام پنجم شیعیان، چه چیزی بخوانیم؟

گروه فرهنگی «سراج24»- پس از شهادت امیر مومنان، علی علیه السلام پیروان ایشان و مکتب حقه تشیع روز به روز بیشتر در فشار و خفقان قرار گرفتند. معارف شیعی به دلیل فشارهای حکومت جائرانه اموی هر روز بیشتر پنهان می شد اوج این خفقان و فشارها نیز مربوط به دوران پس از شهادت امام حسین(ع) و امامت امام سجاد(ع) بود؛ فشارها به قدری بالا گرفت که امام شیعیان در قالب دعا و نیایش تلاش کرد که معارف حقه را به پیروانش منتقل کند.

پس از اضمحلال حکومت اموی و در دوران فترت و آشفتگی حکومت فرصتی به وجود آمد تا شیعیان نیز بتوانند نفسی بکشند و قدری آزادانه تر معارف خود را تبلیغ کنند. امام باقر(ع) که پس از پدر گرانقدرشان امامت را بر عهده گرفته بودند، هدایت و رهبری این مساله را بر دوش داشتند.

به مناسبت سالروز شهادت این امام همام، نگاهی به هشت کتاب پیرامون زندگی ایشان داشته ایم.

 "تیری به جان علم" که مهدی قزلی نوشته و انتشارات امیرکبیر آن را به زیور طبع آراسته است. این کتاب که به بررسی زوایای علمی زندگی امام باقر(ع)، می پردازد از مجموعه کتاب های چهارده معصوم به قلم «مهدی قزلی» اثری است که با نثری روان و سهل داستانک هایی کوتاه ، و بریده را از زندگانی ان امام همام را از ولادت تا شهادت روایت می کند.

 "پرسشهای مردم و پاسخهای امام باقر(ع)" دیگر کتابی است که شامل 494 پرسش مردم از امام پنجم است. احمد قاضی زاهدی، این پرسش ها را ذیل دوازده موضوع اصلی : پرسش‌هایی پیرامون وجود، یگانگی، اسماء و صفات خداوند"، "آفرینش و خلقت انسان و دین و پیامبران"، "امامت"، "معجزات و کرامات"، "حضرت مهدی (عج)"، "مرگ و برزخ و قیامت و معاد"، "قرآن کریم"، "اخلاق"، "فروع دین و احکام"، "ایمان و کفر"، "بهداشت و طب "و "طبیعت و تاریخ ." تدوین کرده و  نشر حاذق نیز این کتاب را منتشر کرده است.

این پرسش و پاسخ‌ها به زبان عربی و فارسی درج شده است  و کتاب در نوع خود جالب و جذاب میباشد قلم و نثر ن روان و با شیوه ای نو معارف عرضه گشته است.

"امام باقر: جلوه امامت در افق دانش"، از جمله کتب تحقیقی و سندی در مورد زندگی امام باقر(ع) است که احمد ترابی با ارجاع به اسناد گوناگون آن را نوشته و بنیاد پژوهشهای اسلامی هم آن را چاپ کرده است.

این کتاب در پنج فصل تنظیم شده و جزو معدود کتب به زبان فارسی در این حوزه است. در فصل اول آن که اجمالی از ولادت تا شهادت آن حضرت امده است . در فصل دوم به زندگانی علمی آن حضرت پرداخته و امام باقر(ع) را در اندیشه اهل تشیع و اهل تسنن بررسی کرده سپس  شاگردان آن حضرت را معرفی میکند ، در فصل سوم مشی سیاسی ان حضرت را در زمان خلفای معاصر و قیام هایی را که دران مقطع تاریخی به وقوع پیوسته و مواضع ایشان در مقابل آنها را بیان می‌کند. فصل چهارم به زندگی اجتماعی ایشان ، و مرجعیت و پاسخ گویی به پرسش های مردم، را مورد برسی قرار میدهد و در فصل پنجم با توجه به برخی از سخنان امام باقر(ع)، پیام‌ها و حکمت هایی را برای خواننده به ارمغان می‌آورد.

 "باران و کویر" را کمال السید نوشته و نشر معارف آن را به زیور طبع آراسته است. خاطراتِ کشنده عاشورا، سر فرازی و سرنگونی دولتها، ضرب سکه ی رویشها ،  زبانه های دگرگونی و انقلاب در نقطه نقطه ی سرزمین اسلام، خنکای بیانات زلال و ناب نیایشگر و شکافنده ی دانش ها، حیات سبز و مرگِ سرخ زید، دین گستری یا کشور گشایی زمامداران، سیر مردی که انبانی از نور و محبت را بر دوش عاطفه ها می کشید، سایه ی چهار فصل زمستانی امویان، جوشش چشمه های شعر شاعران شیعی، پی ریزی شالوده ی اندیشه ی شیعیان در روزگاری که طوفانهای گوناگون فکری می وزید. زوال  ارزش ها و . . . خمیر مایه هایی هستند تا نویسنده با نثر شاعرانه خود کتاب را به نگارش در آورد. این کتاب نگاهی نو و جالب به زندگی و دوران امام پنجم است.

 "شکافنده علوم امام محمد باقر"، حاصل کار محسن ماجراجو و نشر اصباح است. این کتاب گلچینی از زندگی نورانی امام باقر(ع) است که نقش آن حضرت در اعتلای کلمه توحید و رشد جامعه بر اساس انسانیت و فطرت بر اساس آموزه های وحیانی را به مخاطبین منعکس کرده است.

این کتاب ضمن نگاه به سیاست های حاکم بر دوران زندگی این امام همام و حکام حائر آن، از سیره و روش اخلاقی آن حضرت و مبارزات ایشان علیه ستمگران اموی سخن گفته است.

"در مکتب فجر دانش ها"، دیگر کتاب در این حوزه است که علی قائمی امیری با همکاری نشر امیری آن را منتشر کرده است. این کتاب هم گلچینی از زندگی، اخلاق علمی و عملی امام باقر(ع) در عصر حکام بنی امیه است.

نویسنده ضمن بحث از شرایط حاکم و عصر سیاسی امام از حیات معنوی، و ارشادات الهی و نهادینه کردن اخلاق در بین توده های جامعه سخن رانده و  به حیات اقتصادی آن حضرت و نقش ان در مبارزات ایشان علیه ظالمان و ستمگران پرداخته است.

 "سیره باقری" را نویسنده توانمند معاصر، جواد محدثی به نگارش در آورده و انتشارات آستان قدس رضوی (به نشر ) آن را منتشر کرده است.

این کتاب همزمان با سالروز میلاد امام پنجم در زمین سبک زندگی امام باقر علیه السلام با نگاهی به احادیث و بیانات ایشان منتشر شده بود.

این کتاب به قلم  جواد محدثی نگارش یافته تا زمینه‌های آشنایی بیشتر را با این الگوهای انسان ساز فراهم اورد. کتاب در بردارنده چهل حدیث نورانی است که طی آن‌ها به بررسی موضوعات مختلف از جمله آداب دعا، انفاق و صدقه، معاشرت در منزل ، و....پرداخته و توضیحی مختصری را در ذیل هر عنوان ارائه میدهد.

جلد هفتم "پیشوایان هدایت"، محصول کار مشترک سیدمنذر حکیم و وسام بغدادی است که مجمع جهانی اهل بیت آن را برای استفاده عموم منتشر کرده است.

در بزرگی و جلالت پیشوای پنجم شیعیان همین اندازه کافیست که دوست و دشمن، در وصف ایشان گشوده و ان حضرت را ستوده اند.

پیشوایی که در شرایط حساس تاریخی توانست به زیباترین شکل ممکن سکان هدایت بشری و جامعه شیعه را در دست گرفته و این کشتی را تا ساحل امن امامت به سلامت برساند و از انقراض و اضمحلال ان جلوگیری بعمل آورد.

جلد ششم از مجموعه ی پیشوایان هدایت به سیر این مجاهدتها و سیره عملی و سیاسی اجتماعی ان امام همام پرداخته و کوشیده تا ابهامات موجود را برطرف کرده و سیمای زیبای ان حضرت را به مخاطبانش نشان دهد  اثر حاظر از فصول متعددی تشکیل شده مولف به خصائص ممتاز حضرت اشاراتی دارد وگوشه‌هایی از این زندگی نورانی را بیان می‌کند.

به رفتارها و منش سیاسی حضرتش اشاره کرده و سبک و سیاق مبارزاتی ایشان را مورد تحلیل قرار میدهد.

در انتهای کتاب به ذخائر گرانقدر و میراث ماندگاران حضرت اشاراتی دارد و با بیانی شیوا و برسی عالمانه به ذکر رساله حقوق و صحیفه سجادیه پرداخته است.